Une semaine dactualités en images (du 19 au 25 mars 2018)
Victor Guilmer, 1836 (p. 20-25)
CHABIST V.
Ret eo en em re? da Zoue abred.
Seblantout a ra din clêvet ar roue David о lavaret d’e verc’h vian, ar Verc’hes Vari. Chelaouit,[1] va merc’h, gant attention ar pez a lavaran deoc’h. Quittait ho popl ha ty ho tad. Neuse e vioc ’h ca?r dirac daoulagad ho Crouer, e c’hounessot calon ar roue souveren, ar m?str hac an Doue, dign eus oc’h adoration.
Mari a chelaouas en effet ar vouez a Zoue pehini e galve da veva pell dioc’h ar bed hac e drous, ha d’an oad a dri bloaz e oue casset gant Sant Joacim ha Santes Anna da dempl Jerusalem, evit en em gonsacri da servich an Autrou-Doue.
Netra ne oue capabl da arreti an ardeur eus e c’halon ; nac an deneridiguez eus he oad, nac ar sempladurez eus he c’horf, nac he c’harantez evit he c’herent.
Pa na glasq eur galon nemet Doue, pa ne gar nemetan, e ves affliget dre guement tra a ell appel ar moment e pehini en em gonsacro dezan, abalamour an dra-se a bella diouthi ar pes a ra e boubeur.
Ia, ? Guerc’hes ! sclerrêt gant Doue arauc ar gommun eus an dud, e santac’h ar pris eus ar v?u pehini a rejoc’h d’ho Toue, hac e lavarjoc’h : Evel an dour var an tan, va c’halon a verv, ha n’en deveus repos qen n’en devezo consacret e oll affection hac e garantez d’ar roue eus a bep tra.
Retiret ebars en templ, Mari en em applicas da ramplissa, er fe?on ar parf?ta possubl, ar fonctionou a bere oa carguet erves he oad hac he ners, hac evel ma permette dezi an amser, en em laqê da bedi ha da vedita.
Evel-se en em zisposas da guement-all a c’hra?ou special pere en devoa sonch an Autrou-Doue da rei dezi.
O Doue ! roue eus an èn hac an douar, chetu eta ar brincipalla eus ho rouaneset, chetu rouanes ar rouaneset, ar santella eus an eneou fidel, asezet en tu-deou deoc’h, ha c’hui, ? roue a binvidiguesou eternel ! oc’h eus ornet anesi gant ar viscamant alaouret eus a bep seurt vertussiou ar re ga?ra.
O ene fidel ! hi so ca?r en he bale ar Verc’hes pehini a ya gant un ?r qen nobl ha qel leun a vajeste d’en em gonsacri da servich he Doue ebars en he dy var an douar. Ene fidel, a great oc’h eus-hu evelthi ? Ac en em roet oc’h c’hui da servicha Doue azalec an oad a usach ar raeson ?
Guerc’hes, oc’h exempl a so bet imitet gant meur a hini. Meur a dad ha meur a vam о deus presantet gant joa ha gant levenes ho bugale da servich Doue digant pehini o devoa ho recevet.
Meur a zen azalec an oad qenta eus ho bues, o deus anaveset an necessite a so evit pep-unan da guemeret an Autrou-Doue evit ho oll heritach var an douar, gant an desir d’e servicha ha d’e garet parfetoc’h hed an eternite.
Santet о deus eo veritablamant eürus ar boblou pere, eveldoc’hui, ? Guerc’hes Vari ! о deus choaset abred an Autrou-Doue evit ar m?str hac ar roue eus ho c’halonou.
M?s ive peguement muioc’h nen deus qet a dud pere, commandet gant ho phassionou, tromplet dre ar fals plijadurezou, a seblant credi ne qet great ar yaouanqis evit servicha Doue, ha penaos ne qet avantachus na necesser d’an den en em soumetti azalec an oad-se da zouguen ar beac’h eus a servich Doue.
Qement-se a so un errol ar vrassa. Penaus e fell deoc’h beza tretet, e me ar roue Alexandr d’ar roue Porus, e brisonier ? Evel eur roue, e me Borus.
Ene fidel, grit da Zoue ar memes qestion. Petra a responto ? Respont a rayo : Adori a reot an Autrou ho Toue, en ebqen a servichot.
Ar r?son hac ar feis a zesq deomp e rencomp treti Doue e Doue. M?s an hini ne gonsacr qet da Zoue e vloavessiou qenta, ne drêt qet Doue e Doue.
Livirit din, a ne qet ober injur da Zoue a ra an hini ne offr dezan nemet eur restat miserabl bennac a eur vues criminel, passeet en debauch hac el libertinach ?
Ret eo lêsel yaouanqis da basseal, a lavar lod ; pa vesin-me cos, m’en em rоуо da Zoue.
Eneou christen, petra livirit ? Petra ? Ar yaouanqis gant e ners hac e yec’het ne dle qet beza passeet e servich an Doue digant pehini er recevomp ? Eur mab, eur verc’h ne dleont servicha ho zad nemet pa vezint deut da veza cos ! Qement-se a so dir?son.
Ha neuse, piou a assur deoc’h e chomot da goza var au douar ? Ha ne varv qet bemdes a dud yaouanq ? Ha pa na varfac’h qet arauc ho cosni, n’oc’h qet sur da ober pinigen en un oad avancetoc’h. Pet so surprenet bemdes gant marvou subit e pep oad, e pep condition ?
Peur e vez ?ssa ar blanten da blega, pe pa ves yaouanq, pe pa ves deut da veza guesen ? Ar passionou, ar vi?ou fall a gresq ho ners, a bouls er galon griziennou dounn oc’h dounna, hac a rent parconseqant dificilloc’h conversion ar galon var-zu Doue.
Dont a reont da veza qen naturel, ma consanter dezo eb remors ha ma lonqer ar vilim eus ar pec’het qer facil evel ma c’hever dour funtun.
Piou a denno neuse an ene paour eus ar stad miserabl-se pehini ne sant qet ? Gra? Doue ? M?s Doue en deus merqet da bep-unan e lod a c’hra?ou.
Peur e recefot an diveza ? Abuzet oc’h eus, dija eus a veur a hini.
Na dardit mui d’en em re? da servich an Autrou-Doue, gant aon, pa falvesfe deoc’h distre? ountan goude beza great goab hac insultet anezan, na goumerfe ives e dro.
Un douar pehini a ev ar glis hac ar glao pere a gues alies varnezan ha ne brodu qet a froues, hac a brodu er c’hontrol spern ha dres, a so reprouvet ha tostic da veza milliguet.
Chetu an imach eus an ene n’en em ro qet abred da servich Doue.
O mam Doue ! c’hui ne qet c’hoarvezet ganeoc’h ar malheur-se ; rac consacret oc’h eus d’ho crouer ar mintin eus ho puez, hac e zoc’h bet, abalamour da-se, carguet a c’hra?ou ha binniguet dreist an oll groagues.
Refuch ar bec’heurien, n’hon deus qet oc’h imitet var ar poent-ma ; m?s o sonjal en ho trugarez, e santomp ar fizian? o c’henel en hon ene hac e leveromp : Sevel a ra?mp eus ar stad a bec’het hac a vizer e pehini omp en em sebeliet ; mont a raimp da gaout hor mam, hac an hini a so sicour ha souten ar gristenien a bl?do hor c’haus dirac an Doue pehini hon deus bet ar malheur da zisanaout evit hor m?str.
Ni a vezo, en esperout a reomp, sul fidelloc’h ha fervantoc’h en e servich, ma maomp divezatoc’h, ha martese m?str ar vinien a recompanso eus e varados al labourerien a vezo deut dioc’h ar c’hres-deis evel ar re a vezo bet azalec ar mintin.
- ↑ Ps. 44. 12. 13.